Meten = Weten
Haaldrift, raatvastheid en zachtaardigheid worden vaak gebruikt als criteria bij de selectie van honingbijen. Omdat de genenpool van de donkere bij niet meer zo groot is staan er hierbij slechts twee selectiecriteria bovenaan: raszuiverheid en varoa-hygiënisch gedrag.
Selectie op raszuiverheid
Binnen stichting De Duurzame Bij is de afgelopen jaren veel werk verzet op het gebied van selectie van inheemse bijenvolken. De raszuiverheid is meetbaar door een 19-punts vleugelmeting te doen op werksterbijen.
Voor deze meetmethode zijn per volk minimaal 30 dode werksters nodig waarvan vleugel-foto’s gemaakt worden. Vervolgens markeert men elke foto in identifly op belangrijke punten. De software is daarna instaat de foto-batch van het volk te analyseren. Naast het meest waarschijnlijke ras, is een van de belangrijkste cijfers die de software geeft een indexcijfer dat aangeeft hoe het geanalyseerde volk scoort op raszuiverheid t.o.v. eerder geanalyseerde volken. Een indexcijfer 30 geeft dus aan van de geanalyseerde 100 volken er 70 raszuiverder zijn dan het huidige volk.
De meetmethode is tijdrovend doordat van elk volk monsters genomen moeten worden, vleugels van individuele werksters in hoge resolutie gefotografeerd moeten worden en deze foto’s vervolgens stuk voor stuk in identifly heel precies met de hand op 19 punten gemarkeerd dienen te worden. Dit laatste komt heel nauwkeurig: er moeten stipjes gezet worden op de kruisingen van de adertjes die op de vleugels zichtbaar zijn. Voordeel van deze methode is dat ze veel nauwkeuriger is dan oudere meetmethoden waarbij de 3-punts meting met de cubitaal-index centraal staat.
Selectie op varroa-hygiënisch gedrag
De metingen die vooral Henk Kok heeft verricht namens de Duurzame Bij zijn niet het enige criterium dat deze stichting hanteert. Duurzaam staat voor varoa-hygiënischgedrag wat wil zeggen dat voor bevruchtingsstation Neeltje Jans darrenvolken worden geselecteerd die raszuiver zijn en niet behandeld hoeven te worden tegen varroa.
